Chủ đề về Bác là nguồn cảm hứng của rất nhiều nhà Ngữ Văn, nhà thơ. Trong đó, Tố Hữu là một tác giả được đánh giá viết thơ về Bác rất hay và giàu cảm xúc. Nắm chắc soạn bài Bác ơi Đây sẽ giúp người đọc hiểu được những đặc sắc trong nghệ thuật và nội dung mà Tố Hữu đã sử dụng để nói lên nỗi xót thương một vị lãnh tụ với đầy đủ các phẩm chất cao đẹp.
1. Nắm chắc soạn bài Bác ơi: Phần tác giả
1.1 Cuộc đời
Tố Hữu có tên khai sinh là Nguyễn Kim Thành (1920 - 2002), ông sinh ra và lớn lên tại Thừa Thiên Huế. Những yếu tố ảnh hưởng đến Văn học và thơ ca của Tố Hữu chính là truyền thống Ngữ Văn hóa, gia đình và quê hương.
- Năm lên 12 tuổi, mẹ ông mất. Năm 13 tuổi, ông học tại trường Quốc học (Huế). Tại Dưới đây, ông được tiếp xúc trực tiếp với tư tưởng Cộng sản thông qua sách báo tiến bộ của Mác, Lênin, Ẳngghen, Hồ Chí Minh,… kết hợp với sự vận động và giác ngộ từ các Ðảng viên ưu tú thời đó như Phan Ðăng Lưu, Lê Duẩn, Nguyễn Chí Diểu, người thanh niên có tên Nguyễn Kim Thành lúc bấy giờ đã sớm nhận ra được lý tưởng đúng đắn. Ông gia nhập Ðoàn thanh niên và hăng hái trong hoạt động, năm 1938 ông được kết nạp vào Ðảng.
- Vào tháng 4 năm 1939, ông bị bắt và bị tra tấn một cách dã man, sau đó bị đày đi nhiều nhà tù. Trong nhà lao, người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi ấy vẫn luôn giữ vững khí tiết, tiếp tục công cuộc hoạt động cách mạng trong mọi hoàn cảnh.
- Cuối năm 1941, ông vượt ngục và chuyển công tác hoạt động bí mật tại Hậu Lộc thuộc tỉnh Thanh Hóa.
- Ông chính là Chủ tịch Ủy ban khởi nghĩa ở thành phố Huế khi cuộc Cách mạng tháng Tám bùng nổ. Năm 1946, ông được đảm nhiệm chức vụ bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa.
- Vào cuối năm 1947, ông lên Việt Bắc hoạt động công tác Ngữ Văn nghệ, tuyên truyền giáo huấn. Từ đó, luôn giữ được trọng trách trong hoạt động Ngữ Văn nghệ, thuộc bộ máy lãnh đạo của Ðảng và nhà nước
+ Năm 1948: ông đảm nhiệm chức vụ phó tổng thư ký của Hội Văn thpt nghệ Việt Nam
+ Năm 1963 ông đảm nhiệm chức vụ phó Chủ tịch Hội Liên hiệp VH-NT Việt Nam
+ Tại đại hội Ðảng lần II diễn ra vào tháng 2 năm 1951 ông được lên làm ủy viên dự khuyết Trung ương
+ Năm 1955 ông được lên Ủy viên chính thức; tại đại hội Ðảng lần III diễn ra vào tháng 9 năm 1960 ông vào Ban Bí thư
+ Tại đại hội Ðảng lần thứ IV diễn ra năm 1976 ông được bổ nhiệm làm ủy viên dự khuyết Bộ CT, Trưởng ban Tuyên truyền Trung ương, Bí thư thuộc Ban chấp hành Trung ương và Phó Ban NN Trung ương
+ Từ 1980 trở đi ông được bổ nhiệm làm ủy viên chính thức thuộc Bộ Chính trị
+ Năm 1981 ông đảm nhiệm chức vụ phó Chủ Tịch Hội đồng Bộ Trưởng
1.2 Thành tựu sáng tác
Thơ Tố Hữu được coi là đỉnh cao thơ trữ tình chính trị của Việt Nam. Có thể nhận thấy ở đó có những nét tiêu biểu và đặc trưng của quan niệm nghệ thuật thời Cách mạng.
- Trước hết, phải tạo lấy tình nếu muốn thơ hay. Một nhà thơ chân chính không được phép ngừng phấn đấu và tu dưỡng trên lập trường tư tưởng; xác định thật chắc chắn về tầm nhìn và cách nhìn. Tự nguyện gắn bó chân thành chính là yêu cầu cao nhất đối với một người nghệ sĩ có quan hệ với đất nước và với nhân dân. Ngoài ra, các nhà thơ Cách mạng cần phải kiên định trong đấu tranh, không khoan nhượng trước bất cứ biểu hiện lệch lạc hay cái xấu, cái ác. Tóm lại, phải hoạt động sao cho xứng đáng là người chiến sĩ trên mặt trận Văn hóa tư tưởng.
- Ngữ Văn học không đơn thuần là Soạn văn chương mà còn là cuộc đời. Sẽ không có Soạn văn chương nếu không vì cuộc đời. Cuộc đời chính là nơi xuất phát, cũng chính là đích đến của Ngữ Văn học. Với Tố Hữu, thơ còn tượng trưng cho tiếng nói đồng tình, tiếng nói giữa những người đồng chí; làm cho người ta không còn thấy ranh giới của Câu hỏi chữ, khi cảm xúc diễn ra một cách mãnh liệt. Đậm đà bản sắc dân tộc cũng là yêu cầu đầu tiên đối với thơ hay, cả về tư tưởng, hình thức nghệ thuật lẫn nội dung. Dân tộc mà hiện đại thì cần hiện đại trên cơ sở dân tộc và truyền thống.
Những tác phẩm tiêu biểu của Tố Hữu:
- Thơ: Từ ấy (viết năm 1946), Việt Bắc (viết năm 1954), Gió lộng (viết năm 1961), Ra trận (viết năm 1972), Máu và Hoa (viết năm 1977); Một tiếng đờn (viết năm 1993).
- Tiểu luận: Xây dựng một nền Văn nghệ lớn xứng đáng với nhân dân ta, với thời đại ta (viết năm 1973), Cuộc sống cách mạng và Văn học nghệ thuật (viết năm 1981)
2. Tìm hiểu Bác ơi: Phần tác phẩm
2.1 Hoàn cảnh sáng tác
- Vào ngày 2 tháng 9 năm 1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từ trần giữa thời điểm cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước đang diễn ra gay go, khốc liệt nhất. Hàng triệu người dân Việt Nam đều vô cùng tiếc thương trước sự ra đi của Bác.
- Tác phẩm “Bác ơi!” cũng được ra đời vào chính thời điểm những ngày tổ chức tang lễ ấy như một tiếng khóc tiễn đưa, một “điếu ngữ văn bi hùng” được bộc lộ bằng thơ.
2.2 Xuất xứ và bố cục bài thơ
Bài thơ là một tác phẩm xuất sắc được lấy trong tập “Ra trận” (năm 1962 - 1971)
Bố cục của bài thơ bao gồm 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “mây trắng bay”. Nỗi đau xót của tác giả trước sự ra đi của Bác.
- Phần 2. Tiếp theo đến “những lối mòn”. Hình ảnh và con người của chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Phần 3. Còn lại. Niềm kính trọng của nhân dân dành cho Bác cùng lời hứa sẽ mãi trung thành với Người.
3. soạn bài Bác ơi: hướng dẫn giải đáp Câu hỏi
Tham khảo bài viết chi tiết tại: https://vuihoc.vn/tin/thpt-soan-bai-bac-oi-1842.html